Anne babalar dikkat! Gevezelik yapan bebeklerle saçmalamanın faydaları şaşırtıyor
Bebeklerin gelişimlerinin en heyecan verici basamaklarından biri olan ve 'babıldama' adı verilen gevezelik aşaması dil gelişiminde büyük önem arz ediyor. Yakın zamanda yapılan araştırmalar bebeklerin ilk gevezeliklerinde ebeveynlerin tutumlarının, konuşmaya geçişlerini etkilediğini ortaya koyuyor. Bebeklerin evezelik dönemiyle ilgili bilmeniz gerekenlerler, 'babıldama'ya vereceğiniz tepkiler kritik öneme sahip. Yapmanız gerekenler ise oldukça basit ve eğlenceli...
Çocukların iletişim kurmalarına yardımcı Hanen Kuruluşu'nun Yazarı Lauren Lowry, bebeklerin babıldamaları olarak adlandırılan “…babababaa…dadidididi…mamamama…” gibi kelimelerin gevezelik sesler dizisi olarak anlamsız gibi görünebileceğini ama aslında çocukların dil gelişiminde çok önemli bir aşamaya işaret ettiklerini belirtiyor.
Bebeklerin doğdukları andan itibaren çıkardıkları seslerin; hatta gelişlerini yüksek sesle ağlayarak duyurmalarının ilk iletişim yolları olduğunu belirten Lowry, İlk altı ay boyunca bebeklerin ağlamanın yanı sıra üşüme ve gülme gibi başka sesler de çıkarmayı öğrendiklerini ifade ediyor. Bu erken seslerin kasıtlı olarak yapılmadığına; bunların bebeğin bilinçli olarak kontrol etmediği bir refleks olduğuna ise dikkat çekiyor.
BEBEKLERİN İLK 5-10 AYINDA SESLERİ DEĞİŞİYOR
Lowry devamında bebeklerin yaklaşık 5 ila 10 ay arasında seslerinin değişmeye başladığına işaret ederek şöyle devam ediyor:
“Ba ba” ya da “di di” gibi bir ünsüz ve bir sesli harf içeren heceler yapmaya başlarlar. Bu tür gevezelik eden seslere kanonik gevezelik adı verilir; bu, ya tekrarlanan hece dizilerini (örneğin "da da da") ya da farklı hecelerin kombinasyonlarını (örneğin "ma di da") içerir. Kanonik gevezelik, bir bebeğin dil gelişiminde önemli bir kilometre taşıdır çünkü bu tür heceler, kelimeleri kullanmaya başladığında üreteceği hecelere çok benzer.
BEBEK JARGONU
Bebeklerin gelişimleri ve gevezelikleri devam ettikçe daha çok konuşmaya benzer hale gelmeye başlarlar. Buna bazen jargon denir ve bu gevezelik, yetişkinlerin konuşmasına çok benzeyen bir ritim ve tona sahiptir. Yaklaşık bir yıl boyunca çeşitli sesler ve heceler çıkardıktan sonra küçük çocuklar ilk kelimelerini söylemeye başlarlar.
GEVEZELİK HAKKINDA BİLMENİZ GEREKEN BAZI ŞEYLER
Gevezelikteki sesler, ritim ve ton, bebeğin maruz kaldığı dilden etkilenir. Bebekler çevrelerinde duydukları sesleri kullanarak gevezelik ederler. Bir bebeğin gevezelik ederken kullandığı ünsüzler genellikle ilk kelimelerinde görünen ünsüzlerdir. Birden fazla dile maruz kalan bebekler, tek bir dile maruz kalan bebekler kadar gevezelik eder. Ses çıkarma veya gevezelik geliştirmede geciken çocuklar ise iletişimde gecikme riski altındadır.
ÇOCUĞUNUZUN GEVEZELİKLERİNE CEVAP VERİN
Bazı gevezelikler çok amaçlıdır ve çocuğunuzun size dikkatini çeken bir şey hakkında net bir mesaj gönderdiğini anlayabilirsiniz. Ancak bazen gevezelik etmenin arkasında bir mesaj olup olmadığı belirsizdir ve çocuğunuz seslerle oynarken nasıl tepki vereceğinizi bilmek zor olabilir.
Çocuğunuzun gevezeliklerini fark etmenize ve nasıl yanıt vereceğinizi bilmenize yardımcı olacak bazı ipuçları:
Durun ve çocuğunuzun gevezelik etmesini bekleyin: Çocuklar henüz konuşmadığında, boşluğu kendi konuşmanızla doldurmak kolaydır. Ancak bazen hiçbir şey söylemez ve çocuğunuzun başlamasını beklerseniz, hazır olduğunda onu ses çıkarmaya teşvik etmiş olursunuz.
Çocuğunuzu gözlemleyin: Çocuğunuzu gevezelik ederken dikkatlice gözlemlemek, onun gevezeliklerinin size bir mesaj göndermek için olup olmadığını anlamanızı sağlayacaktır.
Çocuğunuzun gevezelik ederken bir şeye baktığını veya bir şeyi işaret ettiğini ya da dikkatinizi çekmeye çalıştığını gözlemlerseniz, büyük olasılıkla onun gevezeliği kasıtlıdır ve size belirli bir mesaj göndermek içindir.
Çocuğunuzun oyun oynamakla meşgulken ve dikkatinizi çekmeye çalışmadan gevezelik ettiğini gözlemlerseniz, çocuğunuz seslerle oynuyor ve yeni becerilerini pratik ediyor olabilir.
Çocuğunuzun gevezeliklerini taklit edin: Çocuğunuzun gevezelik ederek size belirli bir mesaj göndermediğini fark ettiyseniz, onun seslerini taklit etmek harika bir stratejidir. Çocuğunuzun seslerini kopyalamanız ona dikkat ettiğinizi ve seslerinin ilginizi çektiğini gösterir.
Bu onu tekrar gevezelik yapmaya motive edebilir ve bu bir taklit oyununa dönüşebilir. Bu tür taklit oyunları çocuğunuzun sırayla hareket etme, etkileşimde bulunma ve size dikkat etme yeteneğini geliştirir. Ayrıca çocuğunuzu dikkatinizi çekmek için kasıtlı olarak ses çıkarmaya teşvik ederler.
Çocuğunuzun tercümanı gibi davranın: Çocuğunuzun gevezelik ederken size belirli bir şey anlatmaya çalıştığını düşünüyorsanız, mesajını kelimelere dökün. Örneğin çocuğunuz pencereden bir arabaya bakıp “ba ba” diyorsa siz de arabayı işaret ederek “Araba var” diyerek bunu yorumlayabilirsiniz.
Çocuğunuzun mesajını bu şekilde yorumladığınızda, onun iletişim kurmaya çalıştığı şeyler için etiketler sağlamış olursunuz. Bu sonuçta onun kelime dağarcığını geliştirecektir.
BEBEKLE KONUŞMANIN YANLIŞ YOLU YOK
Öte yandan bebeklerin gevezeliğini destekleyen ebeveynlerin yüreğine su serpen uzmanlar, bebeğinizle konuşmanın gerçekten "yanlış" bir yolu olmadığını belirtiyor. Bu nedenle bebeğinizin gevezelik etmesine veya ona karşılık vermesine izin vererek "gerçek kelimeler" yerine "saçma konuşmaları" pekiştirdiğiniz için endişelenmeyin.
Editör : Fatma Zeybek
