Mutfaktaki plastik ürünler zararlı mı? Hangi tür plastikler sağlıksız?
Mutfaklarımızda sıklıkla tercih ettiğimiz servis gereçlerinden tutun saklama kaplarına kadar envai çeşit plastik ürünler, sağlığımızı bozabiliyor. Peki hangi tür plastiklerden uzak durmak gerekir? Mutfakta kullanılan plastik eşyalar zararlı mı? Plastik numaraları ne anlama geliyor?
Mutfakta en sık kullandığımız malzemelerden biri olan plastik ürünlerin, sağlık açısından herhangi bir sorun teşkil edip etmediği son zamanlarda yaygın olarak gündeme gelen konulardan birisidir. Bu konuya yönelik yapılan araştırmalardan elde edilen verilerde ise; neredeyse pek çoğumuzun evinde rastlayabileceğimiz siyah renkteki plastik ürünlerde az da olsa içerisinde toksit kimyasallaın olduğu tespit edildi.
MUTFAKTA KULLANDIĞIMIZ ÜRÜNLERDEN HANGİSİ SAĞLIKLI HANGİSİ SAĞLIKSIZ?
Tezgah üstlerinde servis gereçleri adı altında kullandığımız siyah plastiklerin sağlığımızı riske attığını gösteren Chemosphere dergisindeki bir çalışmasında araştırmacılar; mutfak eşyaları, çocuk oyuncakları ve yemek tepsilerinde servis edilen tek kullanımlık siyah plastiklerin zannedilenden daha zararlı olduğunu ortaya koydu.
Araştırmanın detaylarına inildiğinde bilim insanlarının konuya yönelik yaptığı bir başka açıklamada ise; kimi zaman evlerimizde yemek yerken tercih edebildiğimiz servis gereçlerindeki siyah plastik ürünlerde, alev geciktiricilerin (FR) hala var olduğu ya da bir dönem TV, cep telefonu ve bilgisayar gibi plastik elektronik bileşenlerde kullanıldığını dile getirdi.
Kanserojen maddeleri bünyesinde bulundurabilen siyah plastikler insan sağlığı üzerinde endokrin bozukluğu, nörotoksisite, üreme ve gelişimsel toksisiteye yol açabilen toksik kimyasallarla direkt olarak ilişkili olduğundan dolayı herkesin bir an önce kurtulması gereken başlıca mutfak ürünüdür.
BUZDOLABI POŞETLERİ:
Derin dondurucuya atacağımız gıdalarda kullandığımız buzdolabı poşetlerinin ham maddesine baktığımızda malzemenin polietilenin olduğunu görürüz. Bu madde sağlık için risk oluşturmaz iken buzdolabı poşetinde bir şeyler ısıtmak ya da haşlamak sağlığı riske atabilmektedir.
STREÇ FİLMLER:
Mikrodalga fırında yiyeceklerle beraber ısıtılmaması gereken streç filmlerin yağ ve gıdalardan uzak tutulması gerekir. Sağlıklı atıştırmalıklardan olan kuru yemişlerin bayatlamaması için evinizde herhangi bir kaseye ya da saklama kabına koyup üzerini streç film ile sarabilirsiniz.
FIRIN POŞETLERİ:
Fırında pişireceğiniz yemeklerin tepside daha hızlı ve yumuşak pişmesi için faydalanabileceğiniz fırın poşetleri mutfakta kiri önleme konusunda da büyük fayda sağlamaktadır.
KARTON BARDAKLAR:
Dışarıda piknik yaparken ya da elimizde cam taşımaya elverişli olmayan ortamlarda tek kullanımlık karton bardaklar ısıya maruz kaldığında yapısında bulunan polimer içeceğe geçebilir.
Bu nedenle sağlığı riske atan bir durum olduğundan kullanılmamalıdır. En sağlıklı alternatif cam ürünlerdir.
KÖPÜK TABAKLAR:
Yine piknik için olmazsa olmaz malzemelerden biri olan tek kullanımlık köpük tabakların da ana malzemesi polimerdir ve içerisine sıcak yemek konduğunda sağlığımıza zarar verebilir.
PLASTİK KAŞIK- ÇATALLAR:
Sıcak besine dokundurulduğunda sağlığımızı bozan plastik kaşık çatalların içerisindeki kanserojen maddeler besine yansıyabilir. Soğuk iken kullanıldığında sakıncalı olmamaktadır.
PİPETLER:
Bazen ağız içerisindeki yaradan kaynaklı bazen de içeceğin direkt olarak dişe temas etmemesi için kullanılan pipetler, plastik bir yapıda olduğundan ağız kansarine yol açarak sağlığı riske atabilmektedir.
PLASTİK ÜRÜNLERDE HANGİ NUMARA NE ANLAMA GELİYOR?
-1 numara: PET ya da PETE polietilen manasını taşır. Çoğunlukla su, 2 litrelik alkolsüz içecekler ile yağların içine konduğu pet şişelerde kullanılır.
-2 numara: HDPE ve polietileni temsil eder. Çoğunlukla deterjan ambalajları ve pet şişelerde bulunur. Uzmanlara göre en tercih edilebilir plastik ürünlerdendir.
-3 numara: PVC ya da V polivenilklorid bulundurur. Streç folyo gibi mutfak ürünlerinde plastik ambalajlarda kullanılır. Sağlık için sakıncalıdır.
-4 numara: LDPE az yoğunluklu polietilenin olduğu bir maddedir. Kuru temizleme, çöp torbaları, yemeklerde kullandığımız saklama kaplarında vardır.
-5 numara: PP Polietilen’in kısaltılmış halidir. En güvenli plastik çeşidi olarak kabul edilir. Bulaşık makinesine atıp temizliği yapılabilir, mikrodalga fırına atılabilir.
-6 numara: PS polistirendir. Yemek paketleri, plastik bardak ve tabaklar, kaşık gibi maddelerde kullanılır. Market etlerini satın alırken konulan plastik kaplar, köpük tabaklar ve fastfood ürünlerin konulduğu tabaklar örnek verilebilir.
Editör : Ebrar Oral
