Ayak parmaklarında soyulmanın en sık karşılaşılan 8 nedeni ve tedavisi
Ayak parmaklarında soyulma çoğu zaman mantar enfeksiyonundan kaynaklanan bir durum. Parmaklardaki deri soyulmasının yanında genellikle kaşıntı da görülebiliyor. Çocuklarda ayak parmağı soyulması ise el ayak hastalığı ve Kawasaki hastalığına bağlı gelişebiliyor.
Ayaklar en önemli organlarımzdan, ayaklar sayesinde istediğimiz yere gidebiliyor, ayaklarımızı sıklıkla kullanıyoruz. Ayak parmakları ve ayaklar günün çoğunu ayakkabı içinde geçirdiğinden, karanlık ve nemli ortam ayakta mantar riski artıyor, buna bağlı olarak da ayak parmaklarında soyulma ve kaşıntı meydana gelebiliyor.
AYAK PARMAKLARINDA, AYAK PARMAK ARALARINDA SOYULMA NEDEN OLUR?
Ayak parmaklarında soyulma yaygın karşılaşılan bir problem, bu durum şunlardan kaynaklanabiliyor:
MANTAR ENFEKSİYONU
Mantar enfeksiyonu ayak parmaklarında soyulmanın en yaygın nedenidir. Atlet ayağı, tinea pedis olarak da bilinir, ayak parmaklarında soyulmaya yol açan bir mantar türünün sebep olduğu bir cilt enfeksiyonudur.
Drugs Context’de Haziran 2023’de geçen “"Tinea pedis: Güncellenmiş Bir İnceleme"” adlı çalışmaya göre tinea pedisin dünya çapında görülme sıklığı %3'tür.
Sporcu ayağına neden olan mantar, soyunma odaları, havuzlar ve duşlar gibi sıcak ve nemli alanlarda bulunabilir ve diğer kişilere bulaşabilir. Ayrıca şeker hastalığı, ayakkabıların, çorapların ortak kullanımı, dar çoraplar giymek ve çorapları sık değiştirmemek de ayakta mantar oluşumunu tetikleyebiliyor.
Ayak parmağında mantar enfeksiyonu varsa ayak parmaklarında soyulma, yoğun kaşıntı, ciltte pullanma, çatlama, şişlik, kabarma, iltihaplanma yapabiliyor.
Enfeksiyon olması halinde ayak parmakları arasından hoş olmayan bir koku gelebiliyor.
Ayakta mantar enfeksiyonu çoğu zaman antifungal sprey ve kremler ile kolaylıkla tedavi edilebiliyor.
KONTAKT DERMATİT
Kontakt dermatit cildi tahriş eden bir şeyle temas halinde olması sonucunda meydana gelen cilt sorunudur.
Ayakkabı ve çoraplarda kullanılan malzeme ve boyalar da ayak parmaklarında kontakt dermatite neden olabiliyor.
Ayaklarda kontakt dermatit olması halinde ayak parmaklarında pullanma, kaşıntı, hassasiyet, yanma, batma hissi gibi semptomlar gelişebiliyor.
Cilt artık tahrişe neden olan maddeyle temas halinde değilse kontakt dermatit kendiliğinden düzelebilir.
American Family Physician'da Ağustos 2010'da geçen "Kontakt Dermatit Tanısı ve Tedavisi" adlı çalışmaya göre kontakt dermatit tedavisinde ilk yapılması gereken kontakt dermatite sebep olan maddeden uzak durmaktır, bölgeye soğuk kompres uygulamak, kalamin losyonu kullanımı ve kolloidal yulaf ezmesi banyoları da semptomları rahatlatmaya yardımcı olacaktır, topikal steroidlerle de keza sorun kolaylıkla tedavi edilebiliyor.
SÜRTÜNME VE BASINÇ
Ciltte sürtünme ve basınca neden olabilen dar ayakkabılar giymek de ayak parmaklarında ciltte soyulmayı tetikleyebiliyor.
GÜNEŞ YANIĞI
Güneş kremi kullanmadan uzun süre güneşe maruz kalmak da ayak parmakları dahil vücudun herhangi bir yerinde soyulmaya yol açabiliyor.
SEDEF HASTALIĞI
Sedef hastalığı, cilt hücrelerinin hızlı çoğalmasına neden olan, etkilediği bölgelerde ciltte soyulma, pullanma gibi semptomlara yol açan kronik bir otoimmün rahatsızlıktır. Sedef hastalığına bağlı olarak da ayak parmaklarında soyulma ile karşılaşılabiliyor. Nemlendiriciler, topikal steroidler sedef tedavisinde etkili olabiliyor.
DİSHİDROTİK EGZAMA
Dishidrotik egzama ellerde, ayaklarda, ayak parmaklarında ve parmaklarda kaşıntı ve kabarcığa yol açan bir egzama türüdür.
National Eczema Foundation'a göre dishidrotik egzama,genellikle 20 ila 40 yaş arasında görülüyor.
Ulusal Sağlık Sistemi'nde (National Health Service) dishidrotik egzama tedavisinde semptomların kontrol altına alınması adına nemlendiriciler, steroid kremler ve merhemler (topikal steroidler) kullanılmasını öneriyor.
CİLT KURULUĞU
Cildin kuru olması ayakları da etkileyip ayaklarda, ayak parmaklarında kuruluk, soyulma, pullanma ve kaşıntı gibi belirtiler verebiliyor.
Cildin kuru olması genetikten kaynaklanabiliyor yahut çok fazla güneşe maruz kalma, az su içme alışkanlığı, sıcak duşlar, sigara kullanımı hatta stres bile cilt kuruluğunu tetikleyebiliyor.
Ayak parmaklarında soyulma cilt kuruluğuna bağlı ise nemlendirici kremler, reçetesiz satılan hidrokortizon kremler de soyulmanın önlenmesine yardımcı olacaktır.
SELÜLİT
Selülit, genellikle Staphylococcus veya Streptococcus bakterilerinden kaynaklanan bir cilt enfeksiyonudur.
Cilt yüzeyinde bulunan bakterilerin ciltteki çatlaklardan içeri sızması sonucu ortaya çıkar.
Ayak parmakları arasındaki cilt soyulması selülit gelişimi için bir risk faktörüdür.
Selülitten etkilenen cilt selülit nedeniyle de soyulabilir. Bunun dışında ayak parmaklarında selülit olması halinde ciltte kızarıklık, iltihaplanma, döküntü, cildin gergin ve parlak görünmesi gibi semptomlar ile karşılaşılabiliyor.
BMC Infectious Diseases’da 2022 Mayıs’ta geçen “Fungal selülitin tedavisinde tanı ve tedavi zorlukları: bir vaka serisi”adlı çalışmaya göre selülit genellikle bakterilerden dolayı meydana geldiğinden antibiyotikler ile kolaylıkla tedavi edilebiliyor.
AYAK PARMAKLARINDA SOYULMA İÇİN HANGİ DOKTORA GİDİLMELİ?
Ayak parmaklarındaki soyulmanın geçmesi için Cildiye doktoruna başvurmalı.
AYAK PARMAKLARINDA SOYULMA NASIL GEÇER?
Ayak parmaklarında soyulmanın tedavisi bu durumun neden kaynaklandığına göre değişiyor. Cleveland Clinic'e göre tedaviler şunları içerebiliyor:
- Antibiyotikler
- Antifungal ilaçlar
- Kortizon ilaçları
- Alerji ilaçları
- Steroid olmayan antiinflamatuar ilaçlar (NSAID'ler)
AYAK MANTARI BAŞLANGICI NASIL OLUR?
Ayak mantarı genellikle ayak parmaklarında, genellikle 4. ve 5. parmak aralığı arasında başlayıp diğer ayak parmaklarına bulaşabiliyor.
AYAK PARMAKLARINDA SOYULMAYA DOĞAL ÇÖZÜMLER
Ayak parmaklarında soyulmanın geçmesi için doğal yöntemlerden de yararlanabilirsiniz.
ZEYTİNYAĞI
Ayaklarda, ayak parmaklarında ve topuklardaki deri soyulmasına zeytinyağı ile çözüm bulabilirsiniz.
Ayaklarında düzenli olarak zeytinyağı ile masaj yaparak ayağınızın nemli kalmasını sağlayabilirsiniz.
Bunun için bir miktar zeytinyağı, hindistan cevizi yağı veya badem yağını bir cezvede biraz ılıtın.
Ilık haldeki yağı ayağınıza bolca sürerek masaj yapan. Ayaklardaki soyulma problemi probleminizi ortadan kalkana kadar bu yöntemi günde 2 veya 3 kez tekrarlayın.
ALOE VERA JEL
Aloe vera jel binbir derde devadır.
Aloe vera jel ayaklardaki soyulmaya da iyi gelir. Bunun için 2 yemek kaşığı aloe vera jeli ve birkaç damla E vitamini yağını karıştırın.
Hazırladığınız bu karışımı ayağınıza sürün ve kendi kendine kurumaya bırakın. Sonrasında ise ayaklarınızı ılık suyla durulayın. Bu yöntemi en az 1 hafta boyunca günde 2 veya 3 kez tekrarlayın.
GÜL SUYU
Bir kapta eşit miktardaki gliserin ve gül suyunu karıştırın.
Bu karışımı ayaklarınıza sürüp 20 dakika bekletin. Bekleme süresi dolduğunda ayaklarınızı ılık su ile durulayın. Bu yöntemi günde 2 kez tekrarlayın.
Editör : Selma Yenidoğan
