Kalpten kansere şifa kaynağı, üstelik glütensiz! Karabuğdayın faydaları şaşırtıyor
Karabuğday, en popüler ve sağlıklı besinlerinden biri... ''Buğday'' zannedilse de aslında yalancı tahıllar grubuna giriyor. İçerisindeki vitamin ve minerallerle şekerden kalp hastalarına kadar bir çok rahatsızlıkta tavsiye ediliyor. Glütensiz olan karabuğday, çölyak hastalarının güvenle tüketebileceği besinler arasında yer alıyor. Peki karabuğday neye iyi gelir, faydaları nelerdir? Bilmeniz gereken tüm detaylar:
Son yıllarda adını herkesin sıklıkla duyduğu karabuğday yağ, şeker ya da gluten içermediği için hem diyet listelerine sıklıkla giriyor hem de besleyici özellikleri ve faydalarıyla tavsiye ediliyor. Glütensiz olduğu için çölyak hastalarına önerilen karabuğday kalp hastaları için de önemli bir besin kaynağı.
KARA BUĞDAY (GREÇKA) NEDİR?
Karabuğday, kuzukulağıgiller ailesine ait olan tek yıllık bir bitkidir. İsminde buğday geçse de, tahıl grubundan olmayan bu besin, sözde tahıllar (yalancı tahıllar) grubuna giriyor.
Karabuğdayın yaygın karabuğday ve Tatar karabuğdayı olarak iki cinsi bulunuyor. Yaygın karabuğday bugün birçok markette kolaylıkla bulabileceğiniz karabuğday çeşididir. Tatar karabuğdayı ise karabuğdayın en yüksek besin değerine sahip olan çeşidine deniliyor.
Karabuğday en çok Rusya, Ukrayna ve Polonya'da yetiştiriliyor. Bitkinin diğer adının greçka olması da bu yüzdendir. Genellikle bu ülkelerden diğer ülkelere ihracatı yapılıyor.
KARABUĞDAYIN BESİN DEĞERİ
ABD Tarım Bakanlığı sitesi olan Food Data Central'de 100 gram karabuğdayın besin değeri şu şekilde açıklanıyor:
- Kalori: 343
- Su: 9.75 g.
- Protein: 13.2 g.
- Toplam yağ: 3.4 g.
- Lif: 10 g.
- Kalsiyum: 18 mg.
- Demir: 2.2 mg.
- Magnezyum: 231 mg.
- Fosfor: 347 mg.
- Potasyum: 460 mg.
- Sodyum: 1 mg.
- Çinko: 2.4 mg.
- Bakır: 1.1 mg.
- Manganez: 1.3 mg.
- Selenyum: 8.3 µg.
- B6 vitamini: 0,21 mg.
- Folat: 30 µg.
KARABUĞDAYIN FAYDALARI NEDİR? NEYE İYİ GELİR?
Uzman diyetisyen Esra Aktan karabuğdayın faydalarından şu şekilde bahsediyor:
- Karabuğday magnezyum, kalsiyum, demir gibi mineralleri içerir. B ve K grubu vitaminlere sahiptir.
- Glisemik indeksi çok düşüktür ve iyi bir lif kaynağıdır.
- Kompleks karbonhidrat kaynaklarından biridir. Böylelikle sindirimi normal karbonhidratlara göre çok daha uzun sürelidir.
- Kan şekerindeki ani değişimleri dengeler ve uzun süre tok tutar. Dolayısıyla şeker hastalarının karabuğday tüketmesi önerilir.
- Bağırsak sağlığı için oldukça faydalıdır. İçerisindeki lifler sindirim sisteminde yaşanabilecek kabızlık ve şişkinlik gibi problemleri ortadan kaldırır.
- Karabuğday içerisindeki magnezyum ve niasin ile kalp dostu tahıllardan biridir. Kan basıncını azaltır ve olası iltihaplanmalara karşı etkilidir. Kalp hastalığı riskini düşürür.
- Karabuğday herhangi bir gluten içermez. Bu nedenle çölyak hastalarının kullanımı uygundur.
- Karabuğday, buğdayın kullanıldığı her alanda onun yerine kullanılabilir.
- Karabuğday antioksidan içeriğe sahiptir. Bu sebeple kansere karşı koruyucu bir etkisi vardır.
- Düşük yağ oranına sahip olduğu için diyet yapanların ve kilosunu kontrol altında tutmak isteyenlerin rahatlıkla tüketebileceği bir besindir.
KARABUĞDAY DİYET İÇİN UYGUN MU?
Karabuğdayın kalorisi düşük olduğu için diyet yapanların kullanması tavsiye ediliyor. Ayrıca glisemik indeksi düşük bir tahıl olduğu için kan şekerini yavaşça yükseltir ve uzun süre tok tutar. Kilo vermek isteyenler karabuğday diyeti yaparak ya da öğünlerinin içerisine karabuğday ekleyerek kolayca kilo verebilirler.
KARABUĞDAY GLÜTEN İÇERİR Mİ?
Karabuğday tahıl zannedilse de aslında kuzukulağıgiller familyasına ait bir bitkidir. Hiçbir şekilde glüten içermez. Bu sebeple çölyak hastaları rahatlıkla tüketebilirler. Glütensiz bir besin olduğu için sindirim sorunları yaşanların da bu besini tüketmeleri tavsiye ediliyor.
KARABUĞDAYDAN NELER YAPILIR?
- Karabuğdayı haşlayarak salataların, çorbaların ve yemeklerin içerisinde kullanabilirsiniz.
- Tıpkı pirinç ve buğday gibi karabuğdayı da dolma ve sarmalarda iç malzeme olarak kullanabilirsiniz.
- Karabuğdayı haşlayıp sarımsaklı ya da sade yoğurdun içerisine karıştırıp meze olarak tüketebilirsiniz.
- Sebze ve et yemeklerinin içerisine ekleyebilirsiniz.
- Tane olarak hoşlanmıyorsanız haşlanmış karabuğdayı blenderdan geçirip kullanabilirsiniz.
- Karabuğday unu ile ekmek ve çeşitli hamur işleri yapabilirsiniz.
- Karabuğdayı pirinç patlağı gibi patlatarak, atıştırmalık olarak tüketebilirsiniz.
- Karabuğdayı kilo vermek için demleyebilir ve çayını içebilirsiniz.
İşte karabuğdaydan yapılan çay tarifleri:
KARABUĞDAYIN ZARARI VAR MIDIR?
Karabuğdayın bilinen herhangi bir zararı yoktur. Aksine özellikle çölyak hastaları başta olmak üzere çoğu insan için sağlıklı bir besindir. Sadece eğer karabuğdaya alerjiniz varsa, alerjik reaksiyon gösterebilirsiniz. Bunun haricinde bilinen herhangi bir yan etkisi yoktur.
Editör : Nermin Sekmen Halil
